Woensdag 21 maart is de 333e verjaardag van J.S. Bach en dat moet gevierd worden. Nee nee, niet weg lopen. Het wordt echt wel interesant. NPO 4, Classic FM, Concert radio, PodiumWitteman en diverse orkesten vieren deze 333e verjaardag groots. In Amsterdam, Utrecht, Deventer en Rotterdam zijn meespeel concerten waar je als amateur mee kunt spelen. Een aantal kerken in Amsterdam geven concerten met natuurlijk de muziek van Bach kortom Nederland is even helemaal in too Bach.
Sinds 1947 wordt er aan Bach een nieuw fenomeen toegedicht en wel een verborgen getallensymboliek. Bach zou iets met getallen hebben en de getallen gebruikt hebben in zijn composities. Maten, noten, letters, woorden alles werd omgezet in getallen en gebruikt bij het componeren. De a is het getal 1 maar de noot a is even eens het getal 1 enzovoort. De lengte van de Mattheus zou bijvoorbeeld door deze getallensymboliek bepaald zijn.
Bij podium Witteman zal morgen een orkest met 333 strijkers aanwezig zijn en het Brandenburgs concert nr. 3 spelen. Drieën om de 333e verjaardag van J.S. Bach te vieren. Niet iedereen is ervan overtuigd dat Bach getallen gebruikte voor zijn composities. Nergens in aantekeningen van componist is iets te vinden dat hij hier werkelijk mee bezig geweest zou zijn.
Waar we wel zeker over kunnen zijn is dat de bijbel van J.S. Bach onlangs opnieuw uitgebracht is. Een 3 delige facsimile* bijbel, ook wel bekend als de Calov-Bijbel** Deze 3-delige Bijbel met lederen kaft gebruikte Bach om zijn geestelijke cantates te schrijven. Delen uit het evangelie van Mattheus zijn letterlijk overgenomen uit deze bijbel voor de Mattheus Passion.
De originele bijbel van Bach is terug gevonden in Amerika. Uitgeverij van Wijnen uit Franeker heeft ongeveer 20 jaar nodig gehad om deze facsimile bijbel te kunnen realiseren en uitgeven. Dat hij enkele weken geleden pas uitgekomen is lijkt voor de 333e verjaardag van Bach is gepland te zijn maar dat is toeval, achteraf wel de perfecte timing.
Veel onderhandelingen en werk is verricht voor de bijbel gedrukt kon worden. Zo mocht de bijbel bijvoorbeeld Amerika niet verlaten en niet uit elkaar gehaald worden om ‘kopieën’ van te maken. Niet zo gek maar wel lastig als je iets tot in de perfectie na wilt maken. De pagina’s zijn gefotografeerd met geavanceerde fotocamera’s en hoge resoluties waarnaar alles gedrukt en gebonden moest worden. De bijbel bestaat net als het origineel uit 3 boeken en is leer gebonden. Het papier ziet er uit als perkament, inclusief aantekeningen in het handschrift van Bach.
Hoe de bijbel in Amerika terecht is gekomen is niet duidelijk. Vermoedelijk door emigratie. Veel Lutheranen zijn eind 18e eeuw vertrokken naar Amerika. De bijbel wordt nu in de bibliotheek van St. Louis in de staat Missouri bewaard.
De bijna authentieke Bach bijbel met aantekeningen van Bach is van onschatbare waarde voor musicologen, dirigenten en voor velen die de muziek en de mens Bach bestuderen.
De muziekkeuze van vandaag. Een origineel verjaardagslied van Bach is er niet. Een kleine Geburtstag cantate van 1.30 min bestaat er meer niet. Het filmpje, de cantate op YouTube was van slechte kwaliteit en van korte duur, zo kort dat ik hem niet wilde plaatsen. Vandaag een jongeman van 11 jaar die een Triosonate van Bach op het orgel speelt zonder bladmuziek. Een wonderkind?
Triosonate – J.S. Bach – Tim 11 jaar
Voor meer Zwijmels op zaterdag kijk bij Irispapilio
Fijn zwijmel weeken
* Een facsimile is een replica van een handschrift of oude druk. De term komt van het Latijnse fac simile en betekent letterlijk “maak gelijkend”.
** Een drie delige bijbel verzorgd door Abraham Calovius 1612 -1686 met kanttekeningen en commentaren puttend uit de werken van Luther.