Z.O.Z. Reinbert de Leeuw

Vrijdag 14 februari is Reinbert de Leeuw pianist, dirigent en componist op 81 jarige leeftijd overleden. Reinbert de Leeuw hield zich zijn gehele muzikale leven bezig met eigentijdse (lees moderne) muziek en vergeten componisten.

De eerste keer dat ik van hem hoorde was toen hij met een groep jonge componisten en musici een concert van Concertgebouworketst geleid Bernard Haitink verstoorden. Tot deze vriendengroep behoorden niet alleen musici maar ook schrijvers als Hugo Claus en Harry Mullisch. De vrienden waren het niet eens met de gevestigde orde in het muziekleven. Ze vonden dat ze ingedut waren en meer aandacht aan experimentele muziek moesten geven. De groep noemde zich de Notenkrakers en hebben menig concert verstoord.

Mijn belangstelling voor Reinbert de Leeuw stokte na dit incident direct omdat zijn muziek, laat ik zeggen, te hoog gegrepen was voor mij. Dat veranderde zo rond 2016. Reinbert de Leeuw zou de Mattheüs Passion van J.S. Bach gaan dirigeren. Na een leven gevuld met laat moderne- en moderne componisten had hij na zijn conservatorium periode geen belangstelling meer voor J.S. Bach gehad. Hij ging alsnog met de grote meester aan de slag.

Reinbert de Leeuw leefde voor de muziek en speelde of dirigeerde stukken van componisten zoals hij dacht dat de componist het bedoelde. Een van de redenen dat hij graag muziek speelde van componisten die nog leefden. Bij J.S. Bach was dat niet mogelijk en o.a. de reden dat hij er niet aan begon. Volgens hem moest de Mattheüs Passion in de kerk gespeeld worden en niet in het Concertgebouw. Zijn uitvoering zou daarom ook plaats vinden in de Nieuwe Kerk te Amsterdam. De VPRO heeft een documentaire gemaakt waar Reinbert de Leeuw op de voet gevolgd wordt naar de uitvoering van de Mattheüs Passion toe.  Ik vond het een bijzondere uitzending en indrukwekkend wat de man neerzette.  (NPO start Reinbert de Leeuw) Tot mijn spijt hebben we de uitvoering niet live gezien in Amsterdam. Ik hoop dat hij in zijn geheel opgenomen is en nog een keer uitgezonden wordt.

Wij gaan nu kijken en luisteren naar het slotkoor ‘Wir setzen uns mit tränen nieder’ van de Mattheüs Passion, gedirigeerd door Reinbert de Leeuw. Kijk je naar de dirigent, die extra in beeld is gebracht dan wordt, dan gaat er van alles door mij heen. Dit stuk is zowiezo een kippenvelmomentje voor mij aan het eind van de lange passie.  Het is voorbij, Jezus is verraden, vernederd en gestorven aan het kruis en wij gaan bij het graf zitten en wenen om de dood van Jezus. 

Wir setzen uns mit tränen nieder – J.S. Bach

Dirigent Reinbert de Leeuw in de Nwe. Kerk te Amsterdam

Een fijn Zwijmel weekend

Voor meer Zwijmels op Zaterdag kijk bij 

 

 

 

 

 

Podcast – uitleg Mattheüs

Podcast met uitleg Mattheüs Passion 

Het is jullie vast niet ontgaan dat J.S. Bach mijn favoriete componist is in de klassieke muziek. Met Pasen inzicht is het weer tijd voor de Mattheüs Passion één van zijn mooiste stukken. Een hele zit vinden veel mensen, bijna 3 uur muziek. Altijd is er een pauze maar ondanks dat is het voor het grote publiek veel te lang.
Om die tijd ‘gevoelsmatig’ te bekorten is er nu de mogelijkheid om meer van de Mattheüs Passion te weten te komen. Niet alleen luisteren naar muziek maar ook muziek herkennen en beleven. Herkennen wat Bach ermee bedoeld heeft.

Programmamaker Carel den Hertog en Lex Bohlmeijer hebben een podcast gemaakt met uitleg over de muziek van de Mattheüs Passion. Geen ingewikkelde termen die wij niet begrijpen maar in gewone taal.
Ze laten bijvoorbeeld horen hoe J.S. Bach zijn muziek gebruikte om een slang te laten horen. Zeker, dit is niet alleen aan Bach voorbehouden. Bach schreef een Passion waarin hij dit bijna 3 uur lang deed en beeldde emoties, personages en dieren uit in de muziek op het verhaal van de kruisiging en wederopstanding van Jezus, Pasen. Zo laat hij in zijn muziek slangen voorbij komen, het kraaien van de haan horen, voetstappen die Jezus wegdragen na het verraad horen en het zwijgen van de gemeente als Jezus weg gedragen wordt.

Bij iedere uitleg wordt de muziek beluisterd wat er bedoeld wordt.
Het gaat hier niet specifiek om de Bijbelse uitleg van de Mattheüs Passion maar om de muziek die het verhaal verteld. Delen ervan heb ik al gehoord en ondanks dat ik al wat wist van de Mattheüs is het een muzikale ontdekkingsreis en een feest van herkenning.

De podcast is op 2 manieren beluisteren. Via de site van NPO 4 en via de app op je telefoon of tablet. Na het openen van de app moet de podcast gedownload worden maar dan kan je hem ook ieder geschikt moment afluisteren. Via de site van NPO4 kan hij zonder downloaden beluisterd worden.

voor het beluisteren via de site van NPO4
K L I K  H I E R

Podcast – uitleg Mattheüs

Podcast met uitleg Mattheüs Passion 

Het is jullie vast niet ontgaan dat J.S. Bach mijn favoriete componist is in de klassieke muziek. Met Pasen inzicht is het weer tijd voor de Mattheüs Passion één van zijn mooiste stukken. Een hele zit vinden veel mensen, bijna 3 uur muziek. Altijd is er een pauze maar ondanks dat is het voor het grote publiek veel te lang.
Om die tijd ‘gevoelsmatig’ te bekorten is er nu de mogelijkheid om meer van de Mattheüs Passion te weten te komen. Niet alleen luisteren naar muziek maar ook muziek herkennen en beleven. Herkennen wat Bach ermee bedoeld heeft.

Programmamaker Carel den Hertog en Lex Bohlmeijer hebben een podcast gemaakt met uitleg over de muziek van de Mattheüs Passion. Geen ingewikkelde termen die wij niet begrijpen maar in gewone taal.
Ze laten bijvoorbeeld horen hoe J.S. Bach zijn muziek gebruikte om een slang te laten horen. Zeker, dit is niet alleen aan Bach voorbehouden. Bach schreef een Passion waarin hij dit bijna 3 uur lang deed en beeldde emoties, personages en dieren uit in de muziek op het verhaal van de kruisiging en wederopstanding van Jezus, Pasen. Zo laat hij in zijn muziek slangen voorbij komen, het kraaien van de haan horen, voetstappen die Jezus wegdragen na het verraad horen en het zwijgen van de gemeente als Jezus weg gedragen wordt.

Bij iedere uitleg wordt de muziek beluisterd wat er bedoeld wordt.
Het gaat hier niet specifiek om de Bijbelse uitleg van de Mattheüs Passion maar om de muziek die het verhaal verteld. Delen ervan heb ik al gehoord en ondanks dat ik al wat wist van de Mattheüs is het een muzikale ontdekkingsreis en een feest van herkenning.

De podcast is op 2 manieren beluisteren. Via de site van NPO 4 en via de app op je telefoon of tablet. Na het openen van de app moet de podcast gedownload worden maar dan kan je hem ook ieder geschikt moment afluisteren. Via de site van NPO4 kan hij zonder downloaden beluisterd worden.

voor het beluisteren via de site van NPO4
K L I K  H I E R

W.o.W Genieten

Het staat al een paar weken aangekondigd in mijn agenda, muziek zoeken voor Pasen. En ze staan al klaar, een mooi Stabat Mater voor Goede Vrijdag en een Paas Oratorium voor 1e paasdag. Maar dat niet alleen. Aanstaande vrijdag gaan we de Matteūs Passion luisteren in een heuse kerk, want ja hij is oorspronkelijk bedoeld voor kerkdiensten tijdens Pasen. Luisteren naar muziek, lezen over muziek die ik graag wil gaan gebruiken voor de ‘Zwijmels op Zaterdag’ richting Pasen. Heerlijk om te doen. Vandaag As-woensdag nog 40 dagen vasten voor Rooms Katholieken en een oproep aan mensen om 40 dagen geen alcohol te gebruiken maar voor mij vooral 40 dagen genieten richting Pasen. Veel muziek luisteren, nieuwe muziek ontdekken en lezen over componisten die hun beleving van Pasen om zetten in muziek. Vandaag gaat België pruimentaart eten en Nederland Haring happen op deze As-woensdag.
Ga ik ondertussen van de Johannes Passion genieten.

W.o.W Write on Wednesday
De 14 daagse schrijfopdracht (nr. 3) van Melodyk.nl was dit keer het woord GENIETEN
(Schrijf een vrij verhaal van maximaal 175 woorden over Genieten)

Z.O.Z. ‘Erbarme dich’

NPO Radio 4 heeft 10 t/m 14 oktober Hart & Ziel dagen waar de top 300 van de meest populaire klassieke muziek ten gehore worden gebracht. Aanstaande maandag gaan ze van start van ‘s-morgens 7.00 tot ‘s-avonds 19.00 uur. Diverse gastpresentatoren gaan het programma presenteren waaronder o.a. Floris Kortie van Podium Witteman. Vrijdag, de laaste dag wordt er uitgezonden vanuit Tivoli in Utrecht. Daar zal worden afgeteld tot nr. 1 en diverse stukken live gespeeld. De lijst is al bekend en wat niemand verbaasd is de nr. 1. De ‘Mattheüs Passion’ van J.S.Bach.

Eén gedeelte van de Mattheüs Passion is wel heel geliefd namelijk het ‘Erbarme dich’ wat veel lijkt op het ‘Ich habe genug’.  De ‘Mattheüs’ wordt gezongen op teksten uit het Evangelie volgens Mattheüs. de letterlijke tekst van het lijdensverhaal (grotendeels)

Het ‘Erbarme dich’ klinkt als Petrus zicht bewust wordt van wat hij gedaan heeft. Hij heeft Jezus verloochend, zelfs 3 maal. Door deze bewustwording en zijn uiting door middel van tranen mag hij om vergiffenis vragen waarna het ‘Erbarme dich’ klinkt.

Maaten Engeltjes en de Nederlandse Bachvereninging – Erbame dich.

Erbarme dich                                                                         Heb medelijden
Mein Gott                                                                              Mijn God
Um meiner Zähren willen                                                 Omwille van mijn tranen
Schaue hier                                                                           Zie toch
Herz und Auge weint vor dir                                                   Hart en ogen wenen
Betterlich                                                                                Bitter om U

Van 12 tot 18 oktober zal er een Hart & Ziel programma zijn bij AVRO-TROS op NPO 2 waar Tijl Beckand op zoek gaat naar de verhalen achter de muziek uit de Hart & Ziel lijst. NPO 2 na nieuwsuur rond 22.50 uur.

Bron: diverse internet site’s. NPO-Radio 4, Wikipedia en Aart van Zoest. Plus een klein beetje van mijzelf.

Voor meer zwijmels op zaterdag kijk bij Marja.

Kijk en lees ook mee op de Facebookpagina de andere AnneMarie. Zou ik leuk vinden.